نام کمپانی OpenAI در صدر اخبار چند سال گذشته بوده و بیشترین پیشرفت‌های تکنولوژی را به این موسسه نسبت می‌دهند. با کاری که اوپن‌ای‌آی در زمینه هوش مصنوعی انجام داده، بشر چند قدم به اهداف ایده‌آل گرایانه خود نزدیک‌تر شده و آینده‌ای تمام رباتیک بیش از پیش در حال نزدیک شدن است. در این بخش می‌خواهیم ابعاد مختلف شرکت اوپن ای آی را بررسی کرده و بیشتر از قبل روی تکنولوژي‌های ساخته شده توسط آن متمرکز شویم.
معرفی شرکت OpenAI
شرکت OpenAI سازمانی تحقیقاتی در زمینه هوش مصنوعی (American artificial intelligence research organization) است که هدف آن توسعه AI و دستیابی به هوش مصنوعی جامع است. این شرکت در سال 2015 توسط سم آلتمن تاسیس شد و دفتر مرکزی آن در سانفرانسیسکو قرار دارد. هدف از ایجاد این شرکت، کاهش نگرانی‌ها در زمینه سواستفاده‌های ناشی از هوش مصنوعی بود.
برای درک این مفهوم اجازه دهید به این نگرانی مهم بیشتر بپردازیم. در فیلم‌های بسیاری از جمله ادیسه فضایی کوبریک به سواستفاده هوش مصنوعی از انسان و تحت کنترل درآوردن او اشاره شده است. بنابراین همیشه این نگرانی در انسان‌ها وجود داشته که روزی AI بتواند رهبر جهان شود.
موسسان این شرکت نیز چنین نگرانی داشتند، به همین دلیل با بودجه 1 میلیارد دلاری اقدام به تاسیس شرکت OpenAI کردند. هدف این شرکت، کار و تلاش در جهت ایجاد هوش مصنوعی عمومی (Artificial General Intelligence) است. این هوش مصنوعی به نفع بشریت ایمن بوده و همکاری آزادانه و رایگانی با سازمان‌های تحقیقاتی و افراد دارد. بنابراین مگر در زمانی که ممکن است روی امنیت تاثیری بگذارد، پتنت‌ها و تحقیقات به دست آمده توسط این شرکت در اختیار عموم قرار می‌گیرد.
نگاهی به تاریخچه OpenAI
حالا که درباره هویت شرکت اوپن‌ای‌آی اطلاعاتی به دست آوردیم، باید نگاهی به تاریخچه این شرکت داشته باشیم. جالب است بدانید که این شرکت ابتدا روی بازی‌های ویدیویی و سرگرمی متمرکز بود. توسعه هوش مصنوعی و ابزارهای ماشین لرنینگ برای گسترش و پیشرفت AI در این بازی‌ها، اولین هدف اوپن ای آی بود. بنابراین فعالیت رسمی خود را در 11 دسامبر 2015 شروع کرد.
تقریبا یک سال بعد یک جعبه ابزار منبع باز برای توسعه الگوریتم‌های یادگیری تقویتی (Reinforcement Learning) به نام OpenAI Gym منتشر کرد. در طی دو سال آینده، تحقیقات این شرکت روی هوش مصنوعی بیشتر از همیشه متمرکز شد. در سال 2018، OpenAI گزارشی منتشر کرد که در آن از اولین مدل زبانی مبتنی بر هوش مصنوعی خود یعنی GPT نام برد.
GPT یک شبکه عصبی یا بهتر است بگوییم یک مدل یادگیری ماشین (Machine Learning) است که عملکردی مانند مغز انسان دارد. این هوش مصنوعی روی داده‌های بزرگ (Big Data) و پاسخ سوالات کاربران آموزش دیده است. شرکت اوپن‌ای‌آی در سال 2019 از یک بیزینس Non-Profit به یک شرکت For-Profit تغییر کرد. ایلان ماسک جز بنیانگذاران این شرکت بود اما چند سال بعد به دلیل تداخل فعالیت‌ها در تسلا و اسپیس ایکس از این شرکت کناره‌گیری کرد. سم آلتمن CEO این شرکت به همراه رئیس هیئت مدیره گرگ براکمن در سال 2023 توسط هیئت مدیره برکنار شدند. بلافاصله این افراد توسط مایکروسافت استخدام شدند اما به دلیل تهدید 500 تن از کارکنان شرکت، این دو نفر دوباره به هیئت مدیره OpenAI بازگشتند.
مهم‌ترین دستاورد کمپانی اوپن ای آی چیست؟
در بین دستاوردها و فعالیت‌های متعدد شرکت اوپن ای آی، می‌توان سرویس ChatGPT را مهم‌ترین و معروف‌ترین دستاورد در نظر گرفت. مدل زبانی که به صورت رایگان در دسترس کاربران و افراد از سراسر دنیا قرار دارد. این مدل زبانی می‌تواند به سوالات پاسخ منطقی داده و افراد را برای رسیدن به هدف راهنمایی کند. این سرویس در نوامبر 2022 منتشر شد و در حال حاضر پیشرفته‌ترین چت بات جهان است. البته مزایا و معایبی هم دارد که کاربران در طی زمان متوجه آن شده‌اند. بهترین پلاگین های چت جی پی تی را در محتوای بهترین پلاگین های ChatGPT بشناسید.
یکی از مهم‌ترین مزایای آن رایگان و سریع بودن این چت بات است. شما تنها کافی است به اینترنت اتصال داشته باشید تا بتوانید سوالات درسی یا تخصصی خود را از او بپرسید. البته کاربرانی که از ایران قصد دسترسی به این سرویس را دارند، با مشکل فیلترینگ روبرو هستند. با این حال، می‌توان به روش‌های مختلف از خدمات ChatGPT استفاده کرد. همچنین نیاز به شماره تلفن برای ثبت نام وجود ندارد و تنها با ثبت یک ایمیل می‌توان، این دسترسی را داشت.
البته در مقابل مزایا، برخی جنبه‌های منفی را هم می‌توان به چت جی‌پی‌تی نسبت داد. مهم‌ترین جنبه منفی این است که آخرین آپدیت آن در سال 2022 انجام شده و درباره رویدادهای بعد از این تاریخ اطلاعی ندارد. پس اگر درباره موضوع جدیدی نیاز به راهنمایی داشته باشید، نمی‌تواند به شما کمک کند. علاوه بر این، استفاده نادرست افراد از این هوش مصنوعی است. به عنوان مثال فرد مقاله دانشگاهی یا محتوای نوشتاری را به جای اینکه به کمک هوش مصنوعی تهیه کند، آن را از AI کپی می‌کند. البته این مورد را نمی‌توان جز جنبه‌های منفی هوش مصنوعی در نظر گرفت زیرا مشکل از نوع استفاده کاربر است.
آشنایی با سرویس‌های دیگر OpenAI
مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین سرویس OpenAI سرویس ChatGPT است اما این تنها خدماتی نیست که این شرکت بزرگ ارائه می‌کند. سرویس‌های مبتنی بر هوش مصنوعی این شرکت در حوزه‌های مختلفی فعالیت می‌کنند. در ادامه به دیگر سرویس‌های اوپن‌ای‌آی آشنا می‌شویم.
DALL-E
یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین خدمات OpenAI سرویس تولید تصاویر DALL-E است. جالب است بدانید که برای انتخاب نام این سرویس از سالوادور دالی (نقاش معروف) و شخصیت کارتونی Wall-E الهام گرفته‌اند. مزیتی که این سرویس AI دارد این است که کاربر توضیحاتی را به صورت متنی به آن ارائه می‌دهند. سپس هوش مصنوعی با استفاده از توضیحات، اقدام به تولید تصویر می‌کند. تصاویر تولید شده توسط DALL-E کاملا یونیک هستند و حالتی تخیلی دارند. برای آشنایی کامل با این سرویس محتوای Dall-E چیست؟ را بخوانید.
Codex
خدمات دیگری که شرکت اوپن ای آی ارائه می‌دهد، سرویس Codex است. این ابزار که قبلا به نام GitHub Copilot شناخته می‌شد، دستیاری برای تصحیح کدها هنگام برنامه نویسی است. این سرویس براساس چت جی‌پی‌تی توسعه داده شده اما تمرکز آن روی جمع آوری یک پایگاه کد برای اصلاح و ارائه پیشنهادات جدید است. اگر شما به عنوان برنامه‌نویس هنگام نوشتن کد از این ابزار استفاده کنید، مشاهده خواهید کرد که به شما پیشنهاداتی برای تکمیل خطوط ارائه می‌دهد.
OpenAI Gym
اولین محصول این شرکت، OpenAI Gym است. این ابزار یادگیری تقویتی را به کاربران آموزش می‌دهد. یادگیری کاربری یکی از رویکردها و زیرشاخه‌های ماشین لرنینگ محسوب می‌شود. بنابراین افرادی که قصد دارند تا عوامل هوشمند طراحی کنند، می‌توانند از محیط Gym استفاده کرده و الگوریتم‌های خود را پیاده‌سازی کنند.
CLIP
خدمات بعدی این شرکت که به اختصار به آن CLIP می‌گویند (Contrastive Language Image Pretraining) یک سیستم مبتنی بر درک تصاویر و متون است. به عنوان مثال فرض کنید برای کمپینگ به یک محیط جنگلی رفته‌اید و دسترسی خوبی هم به اینترنت دارید. هنگام گشت و گذار در بین درختان، چند مدل قارچ توجه شما را به خود جلب می‌کند؛ اما نمی‌دانید که آیا قارچ سمی هستند یا غیر سمی. راهکاری که پیشنهاد می‌شود این است که با استفاده از این سرویس، از قارچ مورد نظر عکس بگیرید تا نام و توضیحات اضافی به شما داده شود.
Whisper
شرکت اوپن ای آی خدمات دیگری به نام Whisper دارد که یک ابزار تشخیص خودکار گفتار (Automatic Speech Recognition) است. برای ترجمه گفتار به 100 زبان مختلف و لهجه‌های متنوع می‌توان از این ابزار استفاده کرد. علاوه بر این، می‌تواند داده‌های صوتی را شناسایی کرده و آنها را رونویسی کند.
ChatGPT Enterprise
این سرویس و خدمات مشابه دیگر برای افراد و سازمان‌هایی است که قصد دارند نسخه سازمانی خود را به کمک آن بسازند. این سرویس تغییرات تدریجی دارد و می‌توان از آن به شکل گسترده‌تری استفاده کرد.
با استفاده از محصولات اوپن ای‌آی چه مزایایی کسب می‌کنیم؟
مهم‌ترین بخشی که افراد به عنوان مزیت می‌شناسند، رایگان بودن برخی از سرویس‌ها است. حتی مواردی مانند چت جی‌پی‌تی که دارای هزینه اشتراک ماهانه است نیز در نسخه‌های قبلی خود رایگان بوده و افراد سراسر دنیا می‌توانند از مزایای آن استفاده کنند. همچنین منبع‌باز بودن این موارد به افراد برنامه‌نویس این امکان را داده تا خودشان به سلیقه خود از این برنامه‌ها استفاده کرده و به شکل دلخواه آن را ارتقا دهند. هیچ هوش مصنوعی همانند چیزی که OpenAI خلق کرده تا به حال وجود نداشته و همین موضوع راه را برای رسیدن به تکنولوژي‌هایی جدیدتر هموار می‌سازد. افرادی که به نحوی کارشان با این سبک تکنولوژی هم‌راستا بوده نیز با تلفیق خدمات اوپن‌ای‌آی و برنامه‌های خود، می‌توانند بیشترین امتیاز را از آن کسب کنند.
کاربران چه نکات منفی را هنگام استفاده از سرویس‌های اوپن ای آی مشاهده کرده‌اند؟
با وجود اینکه گسترده بودن خدمات OpenAI یک مزیت بسیار بزرگ به حساب می‌آید، با این حال همین موضوع تا حدی می‌تواند نگران کننده باشد. هیچ‌کس تا به حال تمام ابعاد مختلف این سرویس‌ها را مشاهده نکرده و ممکن است در برخی نقاط، اشتباهات فاحشی وجود داشته باشد که در صورت استفاده از آن اطلاعات، کاربران خطاهای بزرگی انجام دهند.
از طرفی روش‌هایی که این ابزارها برای حل مسائل و مشکلات مختلف از آن استفاده می‌کنند برای کسی مشخص نیست و نبود یک فایل جامع که این استراتژی‌ها را توضیح دهد، افراد زیادی را نگران کرده و کسی از شیوه تفکر این هوش مصنوعی آگاه نیست. برخی از سرویس‌های اوپن‌ای‌آی به صورت منبع‌باز در اختیار عموم قرار داشته و افراد می‌توانند با ایجاد تغییرات لازم، برنامه‌های شخصی خود را خلق کنند.
با این حال افراد سودجو و کلاهبردار نیز از این فرصت استفاده کرده و می‌توانند برنامه‌های مخربی را بر علیه دیگر انسان‌ها خلق کنند. یکی دیگر از مواردی که کاربران همیشه از اوپن ای آی انتظار داشته‌اند اما تا به حال نشانه‌ای از موفقیت از طرف این کمپانی به چشم نخورده، استفاده از هوش مصنوعی برای مدیریت BigData است. از آنجا که انجام تست‌های مختلف روی این کلان داده‌ها بسیار سخت است، هوش مصنوعی می‌تواند در این عرصه به خوبی فعالیت کند اما تا به حال ابزارهای مناسبی در این راستا در اختیار کاربران قرار نگرفته است.
هزینه استفاده از خدمات و سرویس‌های شرکت OpenAI چقدر است؟
شرکت اوپن‌ای‌آی سرویس‌های متنوعی را که بر بستر هوش مصنوعی تکامل یافته‌اند در اختیار کاربران خود گذاشته است. بسیاری از این موارد به رایگان در اختیار افراد قرار گرفته و شما نیز می‌توانید به سادگی با عضویت در سایت OpenAI از این خدمات بهره‌مند شوید. متاسفانه کاربران ایرانی به دلیل وجود ممانعت‌های موجود در زمینه عضویت، حتما باید از برنامه‌های تغییر IP استفاده کرده و در برخی برهه‌ها لازم است برای دریافت پیامک تایید، از شماره‌های مجازی بهره بگیرند.
با این حال تمامی این سرویس‌های رایگان نیز دارای پرداخت‌های درون برنامه‌ای بوده و برای دریافت بیشترین امکانات نیاز است تا هزینه‌ای پرداخت کنید. در کنار این موارد، جی‌پی‌تی-۴ و یا دیگر برنامه‌هایی مانند Dall-E نیز نیاز به خرید اشتراک ماهانه دارند و با توجه به اینکه نیاز به چه پلنی و در چه بازه زمانی دارید، هزینه آنها متفاوت خواهد بود. شما می‌توانید از نسخه‌های پیشین چت جی‌پی‌تی مانند ورژن 3.5 آن به رایگان استفاده کرده و با وجود محدودیت‌های موجود، از مزایای بسیاری بهره‌مند شوید.
اطلاعات بیشتر درباره مدیریت اوپن ای آی
همه ایلان ماسک، که یکی از ثروتمندترین انسان‌های کره زمین است، را به عنوان رئیس مجموعه تسلا می‌شناسند. اما باید گفت که این شخص چندین هلدینگ و شرکت وابسته به یکدیگر را مدیریت کرده و به همین طریق سهم بزرگی در بزرگ شدن OpenAI داشته است. تمام سیستم‌های هوش مصنوعی به کار رفته در صنعت حملونقل تسلا به نوعی با مجموعه اوپن‌ای‌آی در ارتباط بوده و توانسته زیرساخت لازم برای توسعه این کمپانی را ایجاد کند.
با این حال ایلان ماسک در حال حاضر در سمت مدیریت اوپن ای آی فعال نیست و به جای او، سام آلتمن که خود یکی از بنیانگذاران اوپن‌ای‌آی بوده، وظایف مدیرعامل را بر عهده گرفته است. دیگر اعضای رده بالای اوپن ای آی شامل رئیس هیئت مدیره، جناب گرگ براکمن، و همین‌طور ایلیا سوتسکور به عنوان دانشمند ارشد تکنولوژی می‌شود. هر دو نفر از قبل در مقام‌های بالایی، مانند مدیریت فناوری استرایپ و گوگل، فعالیت داشته و سابقه بسیار خوبی در مدیریت شرایط این چنینی داشته‌اند.
کمپانی OpenAI چه اهدافی پیش‌رو دارد؟
از آنجا که مجموعه اوپن‌ای‌آی تا الان نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی داشته است، انتظار می‌رود که این روند ادامه‌دار بوده و همین مجموعه بتواند مرزهای جدیدی را در این صنعت به روی مردم بگشاید. از جمله مهم‌ترین اهدافی که OpenAI در تلاش است تا به آن دست پیدا کند، رسیدن به یک هوش مصنوعی طبیعی است تا بتواند همانند انسان تفکر داشته و از طرفی قدرت پردازش بیشتری نیز داشته باشد.
اولین مراحل عملی در این راستا، برطرف کردن عیب‌های سیستم‌های حال حاضر بوده و پس از آن می‌توان تا حدی این غلم را پیشرفت داد. به دلیل تازه بودن تمام تکنولوژي‌های موجود، هرگونه عملیاتی به شکل قدم‌به‌قدم پیش رفته و تعداد آزمایشات و تست‌های انجام شده روی هر سرویس جدیدی، بیش از اندازه تکرار می‌شود تا از بروز اشتباهات جبران نا‌پذیر جلوگیری شود.
چشم‌انداز اوپن ای آی در راستای استفاده از هوش مصنوعی در موضوعاتی مانند جغرافیا، بیزینس و حملونقل بسیار مشخص بوده و با توجه به اعلان‌هایی که این مجموعه انجام داده است، به زودی در این صنایع شاهد تغییراتی بنیادین خواهیم بود. قدرت تصمیم‌گیری مستقل و وجود استدلال در هر عمل، تنها مواردی است که به شکل مانع روبروی اوپن‌ای‌آی قرار دارند و به زودی به طور کامل برطرف خواهند شد.
نتیجه‌گیری
شرکتی به بزرگی OpenAI توانسته با سرمایه‌گذاری‌های صحیح روی هوش مصنوعی و قابلیت‌های متنوع آن به یکی از شناخته شده‌ترین کمپانی‌های تکنولوژي دنیا بدل شود. در حوزه آی‌تی، کامپیوتر و دیگر صنایع وابسته، نام اوپن‌ای‌آی سرآمد تمام شرکت‌ها است و بسیاری از کمپانی‌های تازه تاسیس در راستای ساخت محصولاتی مشابه جی‌پی‌تی-۴ قدم به بازار گذاشته‌اند. با کمک سرویس‌های مختلف عرضه شده توسط اوپن ای آی، می‌توانید در هر حوزه‌ای پیشرفت کرده و سرعت انجام کارها را به شکل عجیبی افزایش دهید.
سوالات متداول
در آینده چه انتظاری می‌توان از کمپانی OpenAI داشت؟
یکی از اهداف اصلی این شرکت کار روی قدرت استدلال هوش مصنوعی است.
آیا ایلان ماسک هدایت اوپن‌ای‌آی را بر عهده دارد؟
این فرد یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را در کمپانی ایفا می‌کند اما به طور رسمی سمت مدیریتی در اوپن ای آی ندارد.
چطور از OpenAI به صورت رایگان استفاده کنیم؟
برخی برنامه‌ها مانند چت جی‌پی‌تی دارای نسخه‌های قدیمی‌تری بوده که به صورت رایگان قابل استفاده هستند.
ترسناک‌ترین موضوع در خصوص سرویس‌های اوپن‌ای‌آی چیست؟
ناشناخته بودن ابعاد بزرگی از بانک‌های اطلاعاتی این هوش مصنوعی ممکن است خطرناک باشد.
